Hartworm

Wat is een hartworm?
De hartworm is een parasiet die, zoals de naam al doet vermoeden, in het hart leeft. Dit doet hij echter pas als hij volwassen is geworden, en dan wel met tientallen tegelijk. Zo zorgen hartwormen ervoor dat een hart niet meer goed kan functioneren, en uiteindelijk voor de dood van de gastheer. De gastheer is bijvoorbeeld een hond of kat.

Hoe raakt mijn huisdier besmet met hartwormen?
De volwassen hartworm, ofwel Dirofilaria immitis, leeft in het hart van hond en kat, de larven van de worm leven in het bloed. Larfjes van deze parasiet worden opgezogen door bepaalde bloedzuigende muggen. Als deze een nieuw dier prikken, brengen ze de larfjes weer naar binnen. Besmetting vindt dus alleen plaats in gebieden waar muggen voorkomen die deze ziekte over kunnen brengen. Directe besmetting van hond op hond of kat op kat komt niet voor. De larfjes, of microfilarien, worden volwassen en gaan in het hart nieuwe microfilarien produceren. Zodra de besmette hond of kat weer wordt geprikt, is de cyclus rond.

Waar komen de muggen met larven voor?
Beneden de lijn Parijs – Milaan komt deze infectie (lees: de mug die de hartworm verspreidt) inmiddels overal voor, met de hoogste besmettingscijfers in riviergebieden als de Po-vlakte in Italië en de Rhône-delta in Frankrijk. Maar eigenlijk is geen enkel gebied in de Zuid-Europese landen volledig vrij van hartworm.

Wat kan ik tegen volwassen hartwormen doen?
NIETS! De cyclus van larve tot volwassen worm duurt een paar maanden. Maar de volwassen wormen kunnen jaren in het hart hun nakomelingen blijven produceren. Wanneer met bepaalde middelen wordt geprobeerd die wormen te doden kunnen er gevaarlijke complicaties ontstaan. Wormen in het maagdarmkanaal kunnen veilig door medicamenten worden gedood: de dode wormen verteren en de restanten komen met de ontlasting naar buiten. Maar bij het doden van hartwormen kunnen restanten in de bloedbaan gaan circuleren en zorgen voor een levensbedreigend embolus: het vastlopen in kleinere bloedvaten waardoor de bloedvoorziening van bepaalde weefsels blokkeert en er infarcten kunnen ontstaan. Daarom geldt hier nog sterker dan anders het bekende gezegde: voorkómen is beter dan genezen.

Wat kan ik tegen de larven doen?
In die gebieden waar met hartwormlarfjes besmette muskieten vóórkomen is het dan ook essentieel om honden en katten preventief te behandelen. En omdat je nooit kunt voorkómen dat huisdieren worden gestoken door muskieten, gebruikt men daarvoor dus middelen die er voor zorgen dat alle hartwormlarfjes die het lichaam binnenkomen meteen worden gedood, voor ze kunnen uitgroeien tot volwassen worm. Deze preventie is niet alleen belangrijk voor honden en katten die in besmette gebieden leven, maar ook voor dieren die daar op vakantie met hun eigenaren naar toe gaan. En aangezien de besmetting vóórkomt in veel van de meest populaire vakantiegebieden, adviseert Dierenkliniek De Wetering preventie in de vorm van gemakkelijk toe te dienen medicatie.
Het middel, Stronghold® (werkzame stof selamectine), is een zogenaamd spot-on product dat op de huid wordt toegediend en bijzonder goed wordt verdragen. Bovendien is het niet alleen werkzaam tegen de larfjes van de hartworm: het is ook een zeer effectief middel tegen o.a. vlooien,spoelwormen en allerlei mijten. Dus wanneer Stronghold® in de vakantie wordt ingezet om hartwormbesmetting te voorkómen, worden hond en kat tegelijkertijd ontwormd en vlovrij gehouden.
Gelukkig wordt de diagnose hartworm zeer zelden in Nederland gesteld. Mogelijk dat een goede gezondheid en goede afweer van de Nederlandse hond hier een rol bij speelt. Echter, met Stronghold® is de bescherming zo eenvoudig te verkrijgen, en dit middel is goed te combineren met een tekenband, dat enig risico hierin nemen onnodig is.